تأثیر نیتروژن، شوری و بنزیل آدنین بر رشد و ترکیب شیمیایی دانهال های پسته

به منظور بررسی تأثیر نیتروژن، شوری و بنزیل آدنین بر رشد و ترکیب شیمیایی دانهال های پسته، آزمایش گلخانه ای در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار بر روی رقم بادامی ریز زرند صورت گرفت. تیمار ها شامل دو سطح نیتروژن (0 و 100 میلی گرم در کیلوگرم خاک از منبع نیترات آمونیوم)، دو سطح شوری (0 و 2000 میلی گرم کلریدسدیم در کیلوگرم خاک) و سه سطح هورمون بنزیل آدنین (0، 250 و 500 میلی گرم بر لیتر) بودند. نتایج نشان داد، تنش شوری وزن خشک اندام هوایی و ریشه، طول سیستم ریشه ای، ارتفاع ساقه، سطح برگ، قطر ساقه، کلروفیل کل، کاروتنوئید ها و فلورسانس کلروفیل را به طور معنی داری کاهش داد. مصرف 500 میلی گرم بر لیتر بنزیل آدنین، مقدار این پارامتر ها را با افزایش مواجه ساخت، به گونه ای که وزن خشک اندام هوایی و ریشه و طول سیستم ریشه ای را به ترتیب 83، 55 و 86 درصد افزایش داد. نتایج این آزمایش هم چنین نشان داد، شوری غلظت نیتروژن، پتاسیم، فسفر، مس، منگنز و آهن را کاهش داد ولی با محلول پاشی بنزیل آدنین غلظت این عناصر افزایش یافت، به طوری که غلظت نیتروژن و پتاسیم اندام هوایی نزدیک به 2 برابر افزایش یافت. نتایج تنظیم کننده های اسمزی نیز نشان داد، هنگامی که محیط شور شد گیاهان در پاسخ به این تنش غلظت پرولین، قند های محلول و فنل برگ را بیش از 50 درصد افزایش دادند، لیکن مصرف توأمان نیتروژن و بنزیل آدنین غلظت این متابولیت ها را به ترتیب 59، 78 و 70 درصد نسبت به شاهد افزایش دادند و به این ترتیب دانهال های پسته را در مقابله با فشار اسمزی و رادیکال های آزاد محافظت می نمایند. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد در شرایط شور، کاربرد بنزیل آدنین و نیتروژن به تنهایی و یا توأمان از طریق بهبود پارامترهای رویشی و فتوسنتزی و هم چنین افزایش غلظت عناصر غذایی عملکرد گیاه پسته در شرایط تنش شوری را بهبود بخشید.